Kolor czarny – psychologia, znaczenie i symbolika

Elegancja, klasa, luksus, ale też śmierć. Kolor czarny skrywa w sobie tajemnicę. Mówi się nawet, że wcale nie jest kolorem, a po prostu brakiem światła widzialnego. Jak marki wykorzystują kolor czarny w swojej komunikacji wizualnej? Jakie uczucia wzbudza w konsumentach?

Psychologia koloru czarnego

Kolor czarny jest kolorem neutralnym. W zależności od kultury może mieć inne znaczenie, ale niemal zawsze utożsamiany czerń z czymś stałym. To uniwersalny symbol kanonów, wyraz klasy i elegancji. Przywodzi na myśl tajemnicę, bo w czerni nic nie widzimy. To, co się w niej kryje, jest dla nas zagadką. Czerń uważana jest za kolor indywidualistów. Kojarzy się z siłą, powagą, profesjonalizmem i pewnością siebie. Budzi szacunek. Często utożsamiamy ją też z wysoką inteligencją. Kiedy indziej to symbol buntu. Czerń to też barwa śmierci, smutku, żałoby i symbol religii. Przywodzi na myśl cierpienie, interpretowana jest jako coś złego. W większości kultur to wręcz symbol zła, a w Chinach kolor czarny to także barwa zdrady. Warto jednak podkreślić, że nie każdy interpretuje czerń jako coś złego. Np. w kulturze Indian kolor czarny oznacza coś dobrego, bo jest symbolem życia.

Znaczenie czerni ze względu na płeć i wiek

Mogłoby się wydawać, że wielu ludzi uważa czarny za swój ulubiony kolor, ale z badań wynika, że w porównaniu z niebieskim czy zielonym, czarny jest mało popularny. Zaledwie 7% badanych uznało tę barwę za swoją ulubioną. Co warte podkreślenia, mężczyźni wolą ją odrobinę bardziej od kobiet (odpowiednio 9% i 6%). Ciekawe wnioski można wysnuć po przyjrzeniu się wiekowi osób, które uznały kolor czarny za swój ulubiony. Okazuje się, że jest to szeroki przedział 19-69 lat. Można ulec więc wrażeniu, że najmłodsi i najstarsi nie przepadają za tą barwą, ale nic bardziej mylnego. Osoby w przedziałach 1-18 lat i 70+ po prostu nie wskazały jej jako swój ulubiony kolor. Warto zresztą podkreślić, że tylko 1% badanych uznał, że czarny to ich najmniej lubiany kolor.

Kolor czarny w marketingu

Kolor czarny jest typowy dla marek, które sprzedają prestiżowe produkty lub chcą uchodzić za luksusowe. Nie bez powodu znajdziemy czerń wśród licznych domów mody. Wykorzystują ją m.in.: Chanel, Ralph Lauren i HUGO BOSS.

Z tych samych powodów czerń towarzyszy markom alkoholi luksusowych i tych, które chcą budzić w konsumentach skojarzenie z prestiżem. Co ważne, prestiżowy wizerunek produktu nie zawsze ma swoje uzasadnienie w jego jakości.

Czerń jest też wyrazem siły, co świetnie uwydatniają marki sportowe. Nike i Puma, używając koloru czarnego, podkreślają, że ich produkty dodają energii i są przeznaczone dla pewnych siebie osób.

Ze skojarzeń z elegancją i klasą korzystają też sklepy jubilerskie, np. Ryłko, i producenci samochodów luksusowych, np. Mercedes-Benz

Kolor czarny wykorzystał też Empik. Gdy ta sieć wkraczała na rynek była czymś nowym i ekskluzywnym w porównaniu do standardowych księgarni, więc barwa ta pasowała doskonale.

Warto podkreślić, że czerń w marketingu to też kolor kanonów. Gdy marka chce zaprezentować swój produkt jako coś kanonicznego, coś “co trzeba mieć” i co ma się stać klasyką w danej branży z pewnością użyje koloru czarnego. Widać to w większości materiałów promocyjnych nowych urządzeń elektronicznych, samochodów i kosmetyków.

Kiedy nie korzystać z koloru czarnego?

W marketingu zdecydowanie częściej wykorzystuje się pozytywne skojarzenia z czernią, czyli przywodzące na myśl prestiż i siłę. Należy jednak pamiętać, że większości osób barwa ta kojarzy się też negatywnie. Ogromnym błędem byłoby użycie koloru czarnego tam, gdzie zależy nam na wywołaniu skojarzeń ze zdrowiem. Można wtedy uzyskać efekt odwrotny od zamierzonego i sprawić, że marka zacznie się kojarzyć ze… śmiercią. Należy też uważać na nadmiar czerni. Jest to jeden z najbardziej przytłaczających kolorów. Może wywoływać smutek. Warto ją kontrastować z innymi kolorami, aby tego uniknąć.